Depreme Dayanıklı Villa Özellikleri Nelerdir?

Depreme Dayanıklı Villa Özellikleri Nelerdir?

Villalar konfor ve lüks odaklı olduğu gibi aynı zamanda deprem gibi doğal afetlere karşı da dayanıklı olmalıdır. Ülkemiz deprem yönetmeliklerine göre bir konutun maksimum kat sayısı, genişliği, taşıma kapasitesi vb. pek çok özelliği bölgelere göre değişmektedir.

Baransel Grup, 2006’dan bu yana geliştirdiği inşaat projelerinde, lüks ve konfor odağının yanı sıra güvenliğe de önem vermiştir. Edindiğimiz tecrübelere dayanarak sizlere depreme dayanıklı villa nasıl olmalıdır? ve depreme dayanıklı villa özelikleri nelerdir? Sorularını cevaplamaya çalışacağız.

Zemin Etüdü ve Zeminin Dayanıklılığı

Bilindiği gibi, bir villanın depreme dayanıklı tasarlanması gerekmektedir. Fakat villanın inşa edileceği zemin doğrudan deprem dayanıklılığını etkilemektedir. TBDY=Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği’nin kısaltılmış hali. Zemin ve Temeller kısmı, (TBDY 2018)  yönetmeliğine göre oldukça genişletilmiş olarak yeni yönetmelik de yer almakta ve Z-A’dan başlayarak Z-F’ye kadar verilen zemin dayanıklılık puantajı kullanılmaktadır. Peki depreme dayanıklı zemin tipi nedir ve nasıl anlaşılır?

ZA zemin; Türkiye’de en iyi ve kaliteli zemini temsil etmektedir. ZA sınıfı kayalık ve sert kayalar bu zemin tipine girmektedir.

ZB zemin;  biraz ayrışmış kayalardan oluşan zeminlere verilmektedir.

ZC zemin; çok sıkı çakıllı toprağı ve çok çatlaklı gevşek kayalık zeminleri ifade etmektedir.

ZD zemin; orta sıkı kum yada çok katı kil tabakalarından oluşmuş zeminlere verilmektedir.

ZE zemin; gevşek ve sorunlu zeminleri ifade etmektedir.

ZF zemin; özel araştırmalar yapılmalı ve zemin bina yapımına uygun hale getirilmelidir. ZF zemin değeri alınabilecek en kötü zemin olarak tabir edilir.

Depreme dayanıklılık konusunda zeminin büyük etkisinin olduğunu söylemiştik fakat günümüzde teknolojinin ilerlemesi ile ZE zemin tipine kadar depreme dayanıklı binalar yapmakta mümkün.

Temel nedir? Temel Çeşitleri Nelerdir?

Bilinenin aksine dayanıklı temellere sahip olmak her zaman villanızı depreme dayanıklı yapmaz. Örnek vermek gerekirse; ZE veya ZF sınıfı bir zeminde, depremin yaratacağı şok dalgaları zeminin sıvılaşmasına sebep olacağından içinde bulunduğunuz villanız hiçbir zarar almasa dahi toprağa gömülebilir, yan yatabilir veya devrilebilir. Bu nedenle villalarımız inşa edilmeden önce zemin etüttü yapılır ve zemine en uygun projeler deneyimli mimarlarımız ve inşaat mühendislerimiz tarafından  çizilir.

Kazık Temel (Derin Temel)
Kum ve Çakıllı alanlarda zemin sıvılaşmaya müsait zeminlerde Kazık Temel (Derin Temel) kullanılması gerekmektedir. Peki kazık temel nedir? Yapının yükünün büyük bir kısmını veya tamamını gevşek zemin yerine derinlerde bulunan daha sağlam zemine aktaran temel sistemleridir.

Radye Temel

Radye-jeneral olarak da isimlendirilen bu temeller, Halk arasında raylı sistem yada raylı temel olarak bilmesine rağmen bunlarla hiçbir alakası bulunmamaktadır. Dolma zeminlerde ya da emniyet gerilmesinin çok düşük olduğu ve temel zemininin fazlaca sıkışabilme özelliği gösterdiği veya temel duvarı ve kolonlarının birbirine çok yakın olması durumlarında uygulanırlar. Burada bina, zemini tamamen örten ve tersine çalışan bir döşeme üzerine oturtulur.  Basit anlatımı ile Radye Temel binanın tüm yükünü zemine eşit bir şekilde dağıtmak için kullanılan temel sistemidir. Bu sayede özellikle S dalgaları ile gelen deprem şoklarında bina bir bütün olarak hareket etmekte ve kolonlardaki aşırı basıncı tüm temele dağıtmaktadır.

Tekil Temel

Temel zemini orta sertlikte ve bina ağırlığının az olması durumlarda kullanılmaktadır. Genel olarak kare veya oval olarak yere basan ve kolonu saran sömelleri bulunmaktadır.

Villaların Kolonları Sağlam mı Nasıl Anlaşılır?

Bir villanın veya binanın kolonlarının dayanıklılığı pek çok faktöre göre değişmektedir fakat en basit yönüyle; Kolonlar yoğun demir ve daha sert betonlardan oluşmaktadır. Demirler arası mesafe ve demirleri birbirine bağladığımız Etriye kolonun dayanıklılığı için büyük önem arz etmektedir.

Etriye

Etriye kolon içindeki kalın demirleri saran ve binanın dayanımına göre 5 veya 10cm ara ile yerleştirilen daha ufak çağlı ana demirleri dönen demirlerden sıra sıra oluşur. Etriye deprem anından gelen ve binanın yanal salınımda kolonlardaki yükün eşit olarak dağıtılması için büyük önem arz etmektedir.

Perde Duvar

Perde duvarlar aslında kolonların duvar şeklinde uzatılmış halleri olarak düşünebilirsiniz. Perde duvarlar aynı kolonlar gibi içlerinde bolca demir ve etriye ile yapılmaktadırlar. İnce ve uzun olarak yapılan perde duvarlar, deprem sırasında gelen şok dalgalarına karşı katlar arasındaki esnemeyi düşürmektedir ve bu nedenle ince kolonlara binen yükü minimize etmektedir.

Doğru kullanımda, bir villanın depreme dayanıklılığını önemli ölçüde artırırlar.

Deprem Yönetmeliğine Uygun Villalarda Neler Olmalıdır?

Ülkemizde, bugüne kadar 1947, 1953, 1961, 1968, 1975, 1998 ve halen yürürlükte olan 2007 olmak üzere, deprem yönetmelikleri toplam 7 kez revize edilmiştir. Mevcut deprem yönetmeliklerine göre tasarlanan tüm villaların depremde en az hasar veya hasarsız atlatması beklenmektedir.

Fakat depreme dayanıklılığı etkileyen zemin, temel yapısı, bina ağırlığı vb. pek çok etken olduğu gibi inşaat sırasında kullanılan malzeme kalitesi yapım teknikleri de oldukça etkilidir.

Yönetmeliklere göre, kolonların içindeki etriye sayıları ve aralarındaki mesafe oldukça önemlidir. Depreme dayanıklı bir villada özellikle 2 ve üzeri katlarda etriye aralıkları binanın yanal kaymalardaki dengesini ve dayanımına doğrudan etki etmektedir.

Beton dökülürken uygun şartlarda ve doğru vibrasyonda dökülmesi yine beton kalitesine doğrudan etki etmektedir. Yeterince homojen halde olmayan beton demirlere düzgün bağlanmaz ve yeterli dayanıklılığa sahip olamaz.

Beton sınıfları yine yönetmeliğe göre; 2018 Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği binalarda en az C25 dayanım sınıfı betonun kullanılmasını öngörmektedir. Beton sınıfı ne anlama gelmektedir? Betonun dayanımını ifade eden bir numaralandırma sistemidir, C ile başlar ve yanında 10,20,25,30… 80,100 şeklinde devam eder. Türkiye genelinde C25 ve C30 tipi beton kullanılmaktadır. Daha üst seviyeler hastane gibi kamu kuruluşlarında ve yüksek katlı binaların bodrum kat temellerinde kullanılmaktadır.

Baransel Grup Depreme Dayanıklı Villalar

Baransel Grup 2006 yılından bu yana inşaat sektöründe faaliyet göstermektedir. Yapımında yer aldığı tüm projelerde kalite, düzen ve can güvenliğini ön sırada tutmuştur. Bu sebeple yatırım yaptığı arazilerde, araziye en uygun yapı projesini geliştirmiş ve gerekli tüm güvenlik önemlerini almıştır.

Projeden satışa sunulan villa projelerimizde, müşterilerimiz inşaat alanını ziyaret edebilir, kullanılan malzemeleri kontrol edebilirler. Bunun yanı sıra yine projenin planını bozmamak şartı ile oda düzenlerini ayarlayabilir veya istedikleri renk ve dekorasyon villanızda uygulayabilirsiniz.

Yapılarımız (TBDY 2018) yönetmeliğine göre uygun tasarlanmıştır. TBDY 2018’e göre tasarımı yapılmış bir bina can güvenliğini esas alır. Binalarımızı Betonarme Yapıların Tasarım ve Kurallarını (TS500) esas alarak hazırladık. Bina tasarlarken asıl amacımız güçlü kolon-zayıf kiriş prensibiyle sünek binalar tasarlamaktır. Temel biçimi olarak radye  temel kullanmaktayız. Radye temel kullanmamızdaki amaç binamıza gelen yükleri zemine eşit şekilde aktarıyor olmasıdır. Binalarımızda C30/37 beton sınıfı kullanıyoruz. Beton dökümünden sonra betonun yeterli dayanımı sağlayabilmesi için betonun kürünü(sağlığı) sulama yöntemiyle yapıyoruz. Yapımızın mimarisine göre yer yer perde kolonlar kullanmaktayız. Binalarımızda demir biçimi olarak S420C demirini kullanmaktayız. Nervürlü demir kullanarak olası depremde demirin betondan sıyrılmasını önleyerek binalarımızı depreme dayanıklı biçimde inşaa etmekteyiz.